Ο Ξενοφών Μπήτσικας γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1963.
Αποφοίτησε το 1994 από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με καθηγητές τους Δημοσθένη Κοκκινίδη στη ζωγραφική και Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα στη θεωρία. Το 2000 ολοκλήρωσε τις διδακτορικές του σπουδές στην Facultad de Bellas Artes του Universidad Complutense στη Μαδρίτη με υποτροφία του ΙΚΥ.
Είναι Καθηγητής στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχει διακριθεί σε πανελλήνιους και διεθνείς διαγωνισμούς ζωγραφικής (1ο βραβείο Ιδρύματος Σπυρόπουλου, 1ο βραβείο στον διαγωνισμό ζωγραφικής του Ιδρύματος Ynglada Guillot κ.λ.π.).
Έργα του βρίσκονται στις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, του Fundacio Ynglada Guillot, Real Academia de Bellas Artes San Jordi στη Βαρκελώνη, του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκη, του Μουσείου Σπυρόπουλου, του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης Βορρέ, του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης Φρυσίρα, Αθήνα και στη Συλλογή Σ. Φέλιου, Αθήνα.
Έχει παρουσιάσει το έργο του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.